Hiện nay, Wi-Fi chuẩn 802.11n đang được sử dụng rất rộng rãi. Tuy nhiên chuẩn 802.11ac mới hơn đang “lăm le” hất cẳng 802.11n để trở thành chuẩn Wi-Fi phổ biến nhất trong tương lai gần. Sở dĩ 802.11ac được đánh giá cao là nhờ tốc độ vượt trội của nó so với người tiền nhiệm, không chỉ vậy, chuẩn ac còn có phạm vi phủ sóng rộng hơn, tiết kiệm năng lượng và độ ổn định cao.

802.11ac chính là bước phát triển mới nhất của công nghệ Wi-Fi. Broadcom đã đề nghị gọi tên các sản phẩm dùng chip Wi-Fi tiêu chuẩn 802.11ac là Wi-Fi 5G, vì 802.11ac là tiêu chuẩn IEEE thế hệ thứ 5 cho công nghệ mạng không dây phổ dụng. Các thế hệ trước gồm: 802.11, 802.11b, 802.11a/g, 802.11n.

Tốc độ lý thuyết và thực tế của chuẩn Wi-Fi 802.11ac

Giữa 802.11ac và 802.11n, tồn tại một số điểm khác biệt quan trọng. Trước tiên, 802.11ac cho phép tốc độ truyền tải trung bình cao gấp 3 lần 802.11n, qua đó giúp Wi-Fi 5G trở thành chuẩn Wi-Fi đầu tiên vượt qua ngưỡng 1 Gbps. Nên nhớ rằng, cho đến năm 2009, tốc độ tối đa của Wi-Fi chuẩn N cũng chỉ khoảng trên 100 Mbps mà thôi. Tương tự như chuẩn n, chuẩn 802.11ac cho phép tăng băng thông theo cấp số nhân. Theo lý thuyết, số luồng dữ liệu truyền nhận tối đa của chuẩn ac có thể đạt từ 3 đến 8. Như vậy, băng thông tối đa của chuẩn 802.11ac thậm chí có thể đến vài Gbps. Các thiết bị thế hệ đầu tiên hỗ trợ chuẩn 802.11ac chỉ dùng ăng-ten 2x3 hay 3x3, vì vậy băng thông tối đa có thể đạt 900 Mbps hay 1,3 Gbps.

Tuy nhiên, khác với những quảng cáo mang tính lý thuyết, tốc độ tối đa thực tế hiện nay của chuẩn Wi-Fi 802.11ac chưa thể đạt ngưỡng 1,3 Gbps mà dừng lại ở con số 800 Mbps. Tất nhiên đó vẫn là kết quả cao hơn nhiều so với khi sử dụng chuẩn n. Tốc độ kết nối thực tế của 802.11ac bị giới hạn rất nhiều là do các yếu tố sau đây chi phối: phí mạng, phần cứng, vấn đề nghẽn mạng do cơ sở hạ tầng, khoảng cách, số lượng thiết bị kết nối đồng thời, hay bộ định tuyến đời cũ không tương thích với chuẩn mạng mới.

802.11ac hỗ trợ tốt cho video và giải trí

Các thiết bị di động trang bị chipset 802.11ac sẽ có khả năng tận dụng băng thông gấp 2 lần so với thiết bị di động trang bị chipset hỗ trợ chuẩn 802.11n. Chuẩn 802.11ac sở hữu khả năng truyền tải dữ liệu cực tốt nhờ băng thông rộng. Ưu điểm này đặc biệt đáng giá nếu bạn là một người chuyên làm việc với game hoặc xây dựng các hội nghị truyền hình. Bên cạnh đó, chuẩn 802.11ac mở ra khả năng truyền tải các nội dung chất lượng cao (như video HD) trong lĩnh vực phạm vi gia đình một cách dễ dàng.

Ngoài ra, đây cũng là xu thế tất yếu bởi người dùng luôn cần một mạng Wi-Fi nhanh hơn để kết nối các thiết bị cá nhân. Chuẩn 802.11ac cho phép phát đồng thời 4 bộ phim với độ phân giải 1080p lên 4 HDTV khác nhau, mức hiệu năng không tưởng so với chuẩn n.

Bộ định tuyến 802.11ac sử dụng nhiều ăng-ten

Để cải thiện phạm vi và độ ổn định, hầu hết các thiết bị định tuyến 802.11ac đều sử dụng nhiều ăng-ten hơn so với bộ định tuyến 802.11n. Trong tương lai, router 802.11ac thậm chí hỗ trợ tới 8 ăng-ten hoạt động.

Router 802.11ac sẽ sử dụng công nghệ "beamforming"

Wi-Fi 5G được tích hợp công nghệ Beamforming cho phép bắn các chùm sóng đến đúng mục tiêu với hiệu suất tốt nhất, giảm nhiễu và những lãng phí trong quá trình truyền tải. Nếu sử dụng phương pháp MIMO (Multiple Input Multiple Output), thiết bị phát Wi-Fi chuẩn n sẽ chia gói dữ liệu ra thành nhiều phần, mỗi phần được gọi là một luồng dữ liệu và phát từng luồng dữ liệu qua các ăng-ten riêng rẽ. Do gặp phải các vật cản, những tín hiệu này sẽ qua các bộ định tuyến, đến các ăng-ten thu ở những thời điểm khác nhau. Wi-Fi 5G thì khác. Với Beamforming, gói dữ liệu sẽ được truyền trực tiếp, chính xác từ ăng-ten phát đến ăng-ten thu xác định, qua đó tiết kiệm băng thông đáng kể.

Chuẩn Wi-Fi 802.11ac sử dụng băng tần 5 GHz

Bộ định tuyến chuẩn 802.11ac sẽ hỗ trợ băng tần 5 GHz. So với 2,4 GHz, băng tần này có ưu điểm là tránh được can nhiễu của các thiết bị gia dụng khác. Trong khi đó, các thiết bị phần cứng sử dụng 802.11ac sẽ dùng 2 kênh chính trong phạm vi 80 GHz và 160 GHz.

Router 802.11ac sẽ tương thích ngược

Vấn đề tương thích ngược với các thiết bị hỗ trợ Wi-Fi chuẩn n 2,4 GHz cũng được giải quyết ổn thỏa khi các nhà sản xuất đưa ra giải pháp: Router Wi-Fi thế hệ thứ 5 sẽ cung cấp song song sóng 802.11ac trên băng tần 5 GHz và sóng 802.11n trên băng tần 2,4 GHz. Vì vậy, các thiết bị hỗ trợ Wi-Fi chuẩn n sẽ chắc chắn vẫn kết nối được với các router đời mới. Trong tương lai, khi chuẩn 802.11ac trở thành phổ biến, tính năng này có thể được gạt bỏ.

Wi-Fi 802.11ac sẽ nhanh chóng “lan rộng”

Đón đầu xu thế công nghệ mới, hiện nay rất nhiều nhà sản xuất đã tích hợp chuẩn Wi-Fi 802.11ac trên các thiết bị của mình. Đơn cử có thể kể đến chiếc điện thoại Samsung Galaxy S4 hay máy tính Macbook Air 2013 vừa ra mắt. Dự kiến đến quý III năm nay chúng ta sẽ đón nhận rất nhiều sản phẩm di động, laptop hay các dòng Ultrabook được trang bị Wi-Fi chuẩn ac.

Không chỉ dừng lại ở 802.11ac, công nghệ Wi-Fi sẽ tiếp tục hướng đến những tiêu chuẩn mới trong tương lai. Thậm chí, liên minh Wi-Fi Alliance đang xúc tiến thực hiện dự án Passpoint để kết nối các điểm truy cập Wi-Fi công cộng thành một mạng chung giống như mạng điện thoại hoặc sử dụng Wi-Fi để kết nối và quản lý đồng thời các thiết bị gia dụng, thiết bị điện tử và thiết bị di động.

Vẫn tồn tại những rào cản đối với kết nối không dây

Mong muốn là một chuyện nhưng thực tế thường không hề dễ dàng, mô hình “không dây” trên diện rộng khó có thể thực hiện trong một sớm một chiều. Chúng ta có thể kết nối không dây trong phạm vi hẹp (gia đình, tổ chức) một cách đơn giản. Tuy nhiên, khi vấn đề được đưa lên tầm vĩ mô, rào cản về chi phí, độ ổn định và cả nguy cơ tắc nghẽn / nhiễu sóng là những vấn đề cần được lường trước. Khi đó, giải pháp mạng dây hiện nay vẫn có tính khả thi cao hơn.

Bên cạnh đó, dù có băng thông lớn, tốc độ cao nhưng với luồng thông tin lưu hành trong phạm vi cực rộng thì Wi-Fi vẫn chưa đủ sức để đáp ứng một cách toàn vẹn. Nhưng biết đâu chỉ một thời gian ngắn nữa, các nhà khoa học lại tìm ra được một giải pháp hạn chế các nhược điểm nêu trên của kết nối không dây. Tương lai vẫn đang rộng mở với Wi-Fi và cả chuẩn 802.11ac.